پذیرفته شده برای پوستر

¹داود علیقلیزاده ؛ ²حمید یارمند؛ ³حسین لطفعلی زاده

¹مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان اردبیل

²موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور

³عضو هییت علمی

اهیمت و نقش گیاهان مرتعی از لحاظ حفاظت خاک و آب و تولید علوفه و سایر کاربردهای متنوع آنها، ضرورت حفظ و احیاء گونه های مختلف گیاهی را از نظر حفظ ژنوم ضروری می سازد. یکی از عواملی که سبب خسارت در گیاهان مرتعی می‌شود، حشرات بذرخوار می‌باشند. گونه‌های گیاهی Lindl Prangos ferulacea و Prangos pabularia Lindlبه دلیل ارزش غذایی بالا، کاربردهای صنعتی و دارویی از جمله گیاهان مناسب برای احیای مراتع کوهستانی می‌باشند. در طول سال‌های ‌1388 تا 1392 حشرات بذرخوار گیاهان مرتعی و دارویی از 16 سایت مختلف استان اردبیل جمع‌آوری و شناسایی شدند. یکی از گونه ‌های مهم جمع آوری شده زنبور بذر خوارمتعلق به خانواده‌ی Eurytomidae با نام علمی Bruchophagus abnorrmis Zerova بر روی دو گونه‌ گیاه مرتعی P. ferulacea وP. pabularia شناسایی گردید. این زنیور بذر‌خوار مراحل رشدی لاروی و شفیرگی را در داخل بذر گذرانده و حشرات کامل با ایجاد سوراخ مشخص از داخل بذر خارج می‌شود. در این بررسی نمونه‌هایی از بذرهای هر دو گونه‌ی گیاهی جاشیر از مرحله خمیری تا رسیدگی کامل از مناطق مختلف استان اردبیل جمع‌آوری و با شمارش بذرهای آلوده به زنبور بیشترین و کمترین خسارت این زنبور بذر‌خوار ارزیابی شد. بیشترین و کمترین خسارت بر روی گونه‌ی P. ferulacea به ترتیب در سایت‌های مرتعی کندرق خلخال و نئور اردبیل همچنین بیشترین و کمترین خسارت بر روی گونه‌ی P. pabularia به ترتیب در سایت‌های مرتعی نیر و کوثر برآورد گردید.

زنبور بذر خوار؛ Prangos ferulacea Lindl؛ Prangos pabularia Lindl؛ اربیل

مراتع ارسباران