پذیرفته شده برای پوستر

¹داود علیقلیزاده ؛ ²سید ابراهیم صادقی؛ ³جابر شریفی

¹مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان اردبیل

²عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور

³عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل– سازمان تحقیقات، آموزش و تریج کشاورزی-ایران

تنوع گونه‌ای بالاو پراکنش گسترده‌ی گون‌ها‌ (جنس Astragalus) در مناطق کوهستانی استان اردبیل‌، آنها را در زمره مهمترین گونه های گیاهی با ارزش برای حفاظت خاک در مراتع این استان در آورده است. بسیاری از گونه‌های این جنس اهمیت علوفه‌ای دارند. گونه‌ی Astragalus brachyodontus Boiss ، Bornm Astragalus podocarpus دارای ارزش علوفه‌ای بیشتر داشته و گونه‌ی Astragalus homosus L علاوه بر خاصیت علوفه‌ای از گیاهان دارویی استان محسوب می‌گردد. این گیاه ناخنک مشهور است. حشرات بذرخوار از مهمترین آفات گیاهان مرتعی و به‌ویزه گون‌ها محسوب می‌شوند. برای این منظور طی سال‌های ‌1388 تا 1393 با در نظر گرفتن تنوع پوشش گیاهی و مناطق اقلیمی استان 16سایت جهت جمع آوری و شناسایی حشرات بذرخوار گونه‌های مرتعی استان انتخاب گردید‌. در این بررسی نمونه‌هایی از بذرهای گونه‌های مورد مطالعه از مرحله خمیری تا رسیدگی کامل جمع‌آوری و جهت پرورش به آزمایشگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان منتقل شدند. پس از ضهور حشرات کامل با شمارش بذرهای آلوده به سوسک بذرخوار و علائم خسارت بیشترین و کمترین خسارت نسبت به این آفت ارزیابی شد. سوسک بذرخوار Bruchidius lukganovischi از بذر هر سه گونه‌ی A. brachyodontus، A. podocarpus و A. homosus جمع‌آوری و شناسایی شد. لاروها از مرحله‌ی خمیری شدن تا رسیدن کامل بذور تمام محتویات داخل بذر را تغذیه می‌کند. در این بررسی خسارت سوسک بذرخوا ر B. lukganovischi با توجه به ارتفاع منطقه از سطح دریا‌، نوع پوشش گیاهی منطقه و نوع گونه‌ی میزبان متفاوت بود. بیشتری میزان آلودگی در ارتفاع 1300 متر از سطح دریا در مناطق مرتعی کوثر روی گونه‌ی A. podocarpus به میزان 70% و کمترین آن به میزان 5% در ارتفاع 2250 متر از سطح دریا در منطقه سائین اردبیل و گویچوخور مشکین شهر روی گونه‌ی A. homosus ثبت گردید.

سوسک بذر خوار. Astragalus؛ گیاهان دارویی؛ گیاهان علوفه‌ای؛ اردبیل

مراتع ارسباران