پذیرفته شده برای پوستر

¹اکبر عبدی قاضی جهانی ؛ ²احمد رزبان حقیقی

¹عضوهیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی آذربایجان شرقی

²کارشناس

با توجه به سازگاری گردو با شرایط اقلیمی اکثر مناطق استان بویژه استعداد بالقوه در محدوده جنگلهای ارسباران و وجود پایه های خودرو در منطقه، جنگلکاری و پرورش آن در لکه‌های خالی جنگل امکان پذیر است. لذا به منظور بهره برداری بهینه و متناسب با شرایط اقلیمی به ارزیابی قابلیت‌های ژنتیکی صفات مورفولوژیکی توده گردوی ارسباران در مقایسه با سایر مناطق استان آذربایجان شرقی اقدام گردید. از 336 پایه در دو زیر ناحیه از مناطق ارسباران، جلفا، مراغه، عجب شیر، آذرشهر، اسکو، جزیره اسلامی، شبستر و تسوج در استان آذربایجان شرقی نمونه برداری گردید. تجزیه واریانس داده‌های صفات کمی نشان داد که بجز شاخص کرویت و طول تنه از نظر وزن دانه، طول دانه، قطردانه، عرض دانه، ضخامت پوسته، وزن مغز و تعداد رگه های مغز تفاوت معنی دار بین جمعیت های مناطق مختلف وجود داشت. همچنین ارتفاع درون مناطق نیز در همه صفات به غیر از درصد مغز و تعداد رگه‌های مغز تفاوت معنی داری نشان داد. این امر بیانگر وجود تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه در صفات تحت بررسی و همچنین در بین ارتفاعات مختلف در هر منطقه می باشد. جمعیت بومی گردوی ارسباران حداقل میانگین طول تنه، وزن دانه، طول دانه، عرض دانه، قطر دانه، درصد مغز و ضخامت پوست چوبی را دارا بود. گردوی ارسباران بعنوان یک جمعیت مستقل شناخته شده و بعلت نامطلوب بودن از لحاظ صفات کمی و کیفی دانه و مغز برای تولید محصول مطلوب نمی باشد. مگر اینکه عملیات اصلاحی، بهنژادی و بهزراعی صورت گیرد. همجنین ارزیابی نشان داد که منطقه ارسباران از پتانسیل خوبی برای تولید چوب گردو برخوردار می باشد. لذا جهت بهره برداری از آن باید برنامه ریزی منظمی صورت گیرد

مورفولوژیکی؛ تنوع؛ ارسبارا ن؛ گزینش؛ سازگاری

اقتصاد و مسائل اجتماعی جنگل