پذیرفته شده برای ارائه شفاهی

¹جعفر آخوندی ؛ ²محمد حسن پزشگی

¹بازنشسته منابع طبیعی

²کارشناس ارشد تحقیقات منابع طبیعی/ مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی

وقتی بحث از جنگل های ارسباران می شود چه بسا، جنگل های بارانی با فرآورده های سلولزی تداعی گردد و همین نگرش بود که تا اواسط دهه هفتاد، متولیان امر، جنگل های ارسباران را مظلومانه به فراموشی سپردند. ولی با نگاهی نو به این جنگل ها، بخوبی می توان فهمید که دارای ویژگی ها وارزش های علمی، تحقیقاتی و زیست محیطی خاصی می باشند.بنابراین برای صیانت این جنگلها بر مبنای توسعه پایدار بامحوریت انسان(ساکنین) و براساس واقعیت های ذاتی، باید نسخه ای متفاوت داشت. جنگلهای ارسباران تحت شرایط توپوگرافی و تلاقی چندین جریان آب و هوایی ولانه گزینی مه مدیترانه ای در دره ارس تشکیل و از بیشترین عناصر گیاهی جنگل های شمال وغرب با گونه های اندمیک درخت پر (Cotinus coggygria)، وگونه با ارزش سرخدار(Taxus baccata)با تنوع بالا برخورداراست که البته با بهره برداری مفرط امروزه بصورت جنگلی با غالبیت شاخه زاد همسال و با تیپ غالب بلوط(Quercus Sp.)،ممرز(Carpiuus Sp.)، سیاه تلو (Paliurus Sp.)دربسیاری نقاط درآمده است. مهمترین قدم برای بهبود این شرایط،اتخاذ روش هایی برای سوق زادآوری گونه ها به صورت دانه زاد ناهمسال و نیز تبدیل وابستگی مستقیم و مخرب ساکنین به وابستگی سالم است.البته چون دور شدن از کلیماکس در زمانی طولانی بوده،بدیهی است که درمان نیز زمان بر خواهد بود که در کوتاه مدت،از طریق آشناکردن دست اندرکاران به اهمیت موضوع،هماهنگی دستگاه های اجرایی، توسعه کشت علوفه برای دام د‌‌ر دیم زارهای کم بازده، گسترش تحقیقات،ایجاد قطب های گردشگری،سامان دهی تشکل های زیست محیطی، اجرای طرحهای موفق جنگل داری و حفاظت و در بلندمدت با ایجادمجتمع های اشتغال زایی، جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی، تداوم اجرای طرحهای جنگل داری، کاشت درختان مثمر جنگلی در نقاط خالی جنگل توسط ساکنین اشاره کرد.بدیهی است تولی گری قدرتمندانه دستگاه های اجرایی و تحقیقاتی با ایمان به مشارکت مردم و نظارت دقیق،ضامن اصلی فرآیند می باشد.

جنگل های ارسباران؛ صیانت و احیاء؛ مدیریت؛ راهکارها؛ توسعه پایدار

جنگلداری و مدیریت جنگل