پذیرفته شده برای پوستر

¹سجاد قنبری ؛ ²سیدمهدی حشمت الواعظین؛ ²محمود زبیری

¹گروه جنگلداری دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر دانشگاه تبریز

²دانشگاه تهران

هدف این مطالعه، ارائه فهرست اولویت‌بندی شده فرآورده‌های غیرچوبی گونه‌های چوبی جنگل‌های ارسباران از نظر زیستی می‌باشد. این مطالعه در حوزه آبخیز ایلگنه‌چای منطقه ارسباران انجام شد. این حوزه به دلیل تعدد روستاهای جنگل نشین، بالا بودن نسبی سطح جنگل نسبت به سطح کل حوزه، تنوع تیپ ها و گونه‌های جنگلی به عنوان حوزه آبخیز معرف منطقه انتخاب شد. داده‌های زیستی مانند تعداد در هکتار به کمک روش های مختلف آماربرداری خط نمونه، شمارش صددرصد بدون ثبت و با ثبت مختصات UTM درختان دارای فرآورده‌های غیرچوبی برداشت شد. علاوه بر این، میانگین میوه تولیدی گونه‌های مختلف با استفاده از شمارش میوه‌ها و توزین میوه‌های رسیده اندازه‌گیری شد. به منظور بررسی رابطه گونه‌های دارای فرآورده‌های غیرچوبی و تیپ‌های جنگلی، تحلیل همبستگی دو رشته‌ای نقطه‌ای انجام شد. سپس، فرآورده‌های غیرچوبی بر اساس شاخص‌های زیستی در مقیاس حوزه آبخیز اولویت‌بندی گردید. نتایج نشان داد 17 گونه تولید کننده فراورده غیرچوبی در منطقه وجود دارد. سه گونه‌ی زغال اخته، نسترن و آلوچه جنگلی در اغلب (بیش از 70 درصد) 13 تیپ جنگلی منطقه مورد مطالعه یافت می‌شود و بیشترین فراوانی تعدادی را دارند. ظرفیت برداشت پایدار در سطح لکه‌های پراکنش مورد مطالعه، 52 تن در سال می باشد. اولویت بندی زیستی گونه های تولید کننده فراورده‌های غیرچوبی نشان داد که سه گونه‌ی گردو، آلوچه جنگلی و زغال اخته به ترتیب بالاترین اهمیت را در سطح منطقه دارا می‌باشند. استفاده از پتانسیل پایدار میوه‌های تولیدی جنگل در چارچوب طرح‌های مدیریتی منابع جنگلی، جنگل کاری و غنی سازی لکه‌های جنگلی با استفاده از مهم‌ترین گونه‌های تولید کننده فرآورده‌های غیرچوبی می تواند برای افزایش میزان تولید در سطح جنگل های منطقه کمک نماید. مطالعات بیشتری لازم است تا تمامی محصولات غیرچوبی منطقه شامل فراورده‌های غیر میوه ای گونه های چوبی و فراورده‌های غیر چوبی گونه های غیر چوبی بررسی گردد.

اولویت‌بندی زیستی؛ تولید میوه تک‌درخت؛ عملکرد فراورده‌های غیرچوبی؛ گونه‌های تولید کننده فراورده‌های غیرچوبی

جنگل ارسباران